صنایع غذایی: «بیست‌ودومین نمایشگاه بین‌المللی صنعت شیرینی و شکلات از نظر مساحت به نسبت سال گذشته 25 درصد، تعداد کلی مشارکت‌کنندگان 20 درصد و حضور شرکت‌های خارجی 30 درصد رشد یافته است.»
آنچه خواندید بخش‌هایی از صحبت‌های جمشید مغازه‌ای، دبیر انجمن صنفی صنایع بیسکویت، شیرینی و شکلات ایران است که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.
به‌عنوان نخستین پرسش، لطفاً آخرین وضعیت بیست‌ودومین نمایشگاه بین‌المللی شیرینی و شکلات را از نظر تعداد مشارکت‌کنندگان و شرکت‌های حاضر در نمایشگاه تشریح کنید.
امسال نمایشگاه در فضایی به‌وسعت 48 هزار مترمربع برگزار می‌شود و در سه بخش محصولات، مواد اولیه و ماشین‌آلات آخرین توانمندی‌های این صنعت را به منصه نمایش گذاشته است.
حدود 360 شرکت در بیست‌ودومین نمایشگاه بین‌المللی شیرینی و شکلات، در 13 سالن نمایشگاهی و حدود 3500 مترمربع فضای باز حضور یافته‌اند.
22 شرکت خارجی نیز در فضایی به وست 900 مترمربع حاضر شده‌اند و کشورهایی نظیر ایتالیا، مالزی، امارات، ترکیه، هلند و… در این نمایشگاه حضور فعال دارند.
از نظر مساحت و تعداد مشارکت‌کنندگان خارجی، نمایشگاه امسال چه تفاوتی با سال گذشته دارد؟
مساحت نمایشگاه از 38 هزار مترمربع سال گذشته به 48 هزار مترمربع افزایش یافته که شامل افزایش 2 سالن مجزا و فضای باز نمایشگاهی است.
یعنی به‌عبارتی نمایشگاه امسال حدود 25 درصد رشد وسعت داشته است.
تعداد مشارکت‌کنندگان هم از حدود 300 مشارکت‌کننده سال گذشته به حدود 360 شرکت‌کننده رسیده است که این میزان حدود 20 درصد رشد از نظر تعداد مشارکت‌کنندگان نشان می‌دهد.
مساحت شرکت‌های خارجی هم از 250 مترمربع سال گذشته به 900 مترمربع افزایش یافته است که حکایت از رشد 30 درصدی دارد.
به نظر جنابعالی نمایشگاه شیرینی و شکلات در طول 2 دهه گذشته به چند درصد از اهداف از پیش تعیین شده‌اش دست یافته است؟
از نظر برگزاری که این نمایشگاه از سال 1381 شروع به کار کرد و امسال شاهد برگزاری بیست‌ودومین دوره هستیم.
از فضای حدود 2 هزار مترمربعی به حدود 50 هزار مترمربع رسیده است و تعداد شرکت‌ها هم افزایش چشمگیری داشته است.
طبیعی است که این رویداد هم در زمینه ارتقای صادرات صنعت و هم آشنایی بیشتر مردم با تولیدکنندگان نقش چشمگیری داشته است.
در تنوع تولیدات و نوآوری‌های صنعت هم برگزاری نمایشگاه نقش چشمگیری ایفا کرده است.
اگر مشکلاتی که در این سال‌ها درخصوص تأمین مواد اولیه و بخشنامه‌های خلق‌الساعه برای صنعت به‌وجود آمده، نبود رشد چشمگیرتری در انتظار صنعت شیرینی و شکلات بود.
صادرات صنعت شیرینی و شکلات تا سال 1398 به یک میلیارد دلار در سال رسید، این در حالی است که صادرات این صنعت در سال 1381 تنها 40 میلیون دلار بود.
طبیعتاً این نمایشگاه می‌تواند نقش چشمگیری در رشد صادرات ایفا کند و حضور شرکت های خارجی و ظهور نوآوری‌ها و فناوری‌های نوین در نمایشگاه می‌تواند نقش مؤثری در رشد صنعت داشته باشد.
صادرات شیرینی و شکلات در سال گذشته چقدر بود؟
سال 1401 با افت چشمگیر صادراتی مواجه شدیم.
علت کاهش صادرات در سال گذشته چه بود؟
مهمترین عامل این افت، مشکلات موجود بر سر راه تأمین مواد اولیه بوده است.
همیشه ما در طول سال در تأمین شکر، آرد و روغن با مشکلات متعددی مواجه بوده‌ایم، همچنین در تخصیص ارز و صدور حواله‌جات ارزی هم با مشکلات بسیاری مواجه شدیم.
نوسانات ارزی در سال گذشته و رسیدن نرخ ارز از 25 هزار تومان به 50 هزار تومان هم مشکلات بسیاری ایجاد کرد.
همچنین سال گذشته که ارز ترجیحی سه ماده اولیه اساسی نظیر گندم، روغن و شکر برداشته شد باعث افزایش چشمگیر قیمت هر سه ماده اصلی مورد نیاز صنعت شیرینی و شکلات شد.
به عنوان نمونه شکری که در ابتدای سال گذشته کیلویی 4100 تومان خریداری می‌شد، به کیلویی 30 هزار تومان افزایش یافت. یا روغن 8 تا 9 هزار تومانی به 50 هزار تومان رسید و طبیعی است این تورم روی قیمت تمام شده تولیدات صنعت شیرینی و شکلات نیز مؤثر است و مانع رقابت تولیدکنندگان ما با رقبای خارجی شده است.
بدیهی است در این شرایط به‌راحتی سهم شیرینی و شکلات ایران در بازار جهانی به رقبای ترکیه‌ای رسیده است.
با توجه به سرمایه‌گذاری‌های مطلوبی که در طول سال‌های گذشته در صنعت شیرینی و شکلات رخ داده است، هم‌اکنون با چند درصد ظرفیت خالی روبه‌رو هستید؟
به‌دلیل همین سرمایه‌گذاری‌های عظیم صورت گرفته دو دهه گذشته در صنعت شیرینی و شکلات از یک تا دو برند صادراتی به 20 تا 30 برند رسیده‌ایم.
امروز کالاهای ما از نظر کیفیت، بسته‌بندی و بهداشت کاملاً با تولیدات برندهای مطرح دنیا برابری میکند.
اما متأسفانه با توجه به وضعیت کاهش نقدینگی و قدرت خرید مردم، امروز حتی شرکت‌های بزرگ صنعت ما نیز براساس میزان سفارش تولید می‌کنند.
امروز به جرأت می‌توانم اعلام کنم که سهم بازار صنعت شیرینی و شکلات حدود 40 درصد کاهش یافته است.
اگر همه شرایط برای تولیدکنندگان شیرینی و شکلات هموار باشد ظرفیت سالانه این صنعت چقدر است؟
ما یک ظرفیت صادراتی 1.5 میلیارد دلاری تنها در کشورهای همسایه داریم که اگر موانع پیش‌روی تولیدکنندگان برداشته شود، قابل تحقق خواهد بود.
در گذشته ما به 66 کشور دنیا محصولات تولیدی شیرینی و شکلات کشور را صادر می‌کردیم و اگر به شرایط گذشته برگردیم، صادرات 3 تا 4 میلیارد دلاری این صنعت در دسترس خواهد بود.
به‌عنوان آخرین پرسش، لطفاً مهمترین مشکلات این صنعت را به‌صورت تیتروار تشریح کنید.
مهمترین چالش‌های ما کمبود نقدینگی، سرمایه در گردش، تأمین مواد اولیه، مشکلات حواله جات ارزی و موانع صادراتی است. صنعت ما حدود یک چهارم شکر و روغن تولیدی کشور را مصرف میکند و از این‌رو در اشتغال و ارزش افزوده سایر صنایع نیز مؤثر است. هم‌اکنون یکصد هزار اشتغالزایی مستقیم در صنعت شیرینی و شکلات ایجاد شده که قابل افزایش نیز میباشد.
