صنایع غذایی: انجمن علوم و صنایع غذایی ایران، یکی از ریشه‌دارترین انجمن‌های صنایع غذایی است که نقش زیادی در صنایع غذایی، پیگیری مطالبات صنفی و مسائل علمی مربوط به صنایع غذایی دارد. در گفت‌وگو با محمدحسین عزیزی، رئیس هیات‌مدیره انجمن علوم و صنایع غذایی با فعالیت‌های این انجمن و برخی توانمندی‌ها و چالش‌های صنایع غذایی بیشتر آشنا می‌شویم. عزیزی همچنین استاد تمام گروه صنایع غذایی دانشگاه تربیب مدرس است و سابقه مدیرکلی غذا در سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت را در کارنامه کاری خود دارد.
رئیس هیات‌مدیره انجمن علوم و صنایع غذایی ایران، گفت: این انجمن که زیرمجموعه وزارت علوم است و از سال‌ها قبل در بین انجمن‌های علمی وزارت علوم رتبه Aرا دارد، در زمینه فعالیت‌های علمی مانند: برپایی کنگره‌ها، سمینارها، برنامه‌های علمی، کلاس‌های آموزشی، چاپ کتاب‌های تخصصی، شرکت در جلسات مربوط به صنعت غذا و دستورالعمل‌های مربوط به آن، برگزاری نمایشگاه‌های صنایع غذایی و همچنین اظهار نظر درباره واردات برخی محصولات و مواد اولیه مورد نیاز صنایع غذایی و… فعالیت دارد. همچنین از دیگر فعالیت‌های این انجمن، مشارکت در تدوین استانداردهای صنایع غذایی است؛ مثلا در زمینه لگالایز کردن گواهی بهداشت جهت وارداتمواد غذایی از نظرات این انجمن استفاده می‌شود.
حضور انجمن‌ها و شرکت‌های برتر صنایع غذایی
عزیزی در ادامه گفت: سال 1364 که این انجمن تشکیل شد، علاوه بر اساتید و اعضای هیات علمی دانشگاه، دانشجویان و کارشناسان صنایع غذایی، با توجه به اینکه در کشور تشکل‌های صنایع غذایی وجود نداشتند، شرکت‌های صنایع غذایی نیز عضو این انجمن شدند؛ به‌طوری که در حال حاضر نیز حدود 200 شرکت برتر صنایع غذایی عضو انجمن هستند؛ علاوه بر این، برخی انجمن‌های صنفی صنایع غذایی نیز عضو انجمن علمی صنایع غذایی بوده که حدود 3 نفر از اعضای این انجمن‌ها و شرکت‌ها، جزو هیأت مدیره 7 نفره انجمن علوم و صنایع غذایی می‌باشند.
وی افزود: انجمن علوم و صنایع غذایی، تنها انجمن علمی در صنایع غذایی است و در موضوع صنایع غذایی، بیشتر از نظر علمی فعالیت می‌کند اما با توجه به حضور و عضویت شرکت‌های برتر صنایع غذایی، مسائل کارشناسی و مطالبات صنفی این صنایع را نیز دنبال می‌کند.
صنعت غذا سومین صنعت کشور
رئیس هیات‌مدیره انجمن علوم و صنایع غذایی ایران به اهمیت و جایگاه این صنایع در کشور اشاره کرد و گفت: صنعت غذا از نظر میزان سرمایه‌گذاری و اشتغالزایی، سومین صنعت کشور محسوب می‌شود که طبق برخی برآوردها ارزش تولیدات این صنعت حدود 100 میلیارد دلار در سال است؛ 15 درصد اشتغالزایی کشور مربوط به صنایع غذایی است و حدود 15 هزار کارگاه و کارخانه کوچک و بزرگ صنایع غذایی در کشور وجود دارد که در حال حاضر با حدود 70-60 درصد ظرفیت خود فعالیت می‌کنند.
عزیزی اظهار کرد: صنایع غذایی ایجاد شده، تمام نیازهای کشور را در صنایع غذایی تامین می‌کنند اما در برخی موارد، مواد اولیه‌ای که در کشور به اندازه کافی تولید نمی‌شود را از طریق واردات تامین می‌کنیم؛ مثلا 90 درصد ذرت مورد نیاز کشور از طریق واردات تامین می‌شود یا اینکه در مورد روغن، حدود 90 درصد آن وارداتی است که به شکل دانه‌های روغنی یا روغن خام وارد کشور می‌شود؛ همچنین 50 درصد چای مورد نیاز از طریق واردات تامین می‌شود.
محصولاتی با کیفیت بالا و توان صادراتی
وی در مورد کیفیت محصولات تولیدی کشور نیز گفت: کیفیت صنایع غذایی ایران مورد قبول است و صنایع غذایی در حدود 10 میلیارد دلار محصولات به کشورهای مختلف نیز صادر می کنند و محصولات ایرانی به همه جای دنیا از جمله خود آمریکا هم صادر می‌شوند.
مهم‌ترین چالش‌های صنایع غذایی
عزیزی به برخی چالش‌های صنایع غذایی نیز اشاره کرد و گفت: تحریم ها به دلیل مشکلاتی که در صادرات و انتقال ارز ایجاد می‌کنند و همچنین از نظر دشواری واردات ماشین‌آلات مورد نیاز صنعت، ازجمله چالش‌های صنایع غذایی هستند.
وجود متولیان متعدد، مشکل صنایع غذایی
وی اضافه کرد: چندگانگی متولی‌ها در صنعت غذا از دیگر چالش‌های این صنعت است که به نوبه خود مشکلاتی ایجاد می‌کند. وزارتخانه‌هایی مانند جهاد کشاورزی، وزارت صمت، بهداشت و درمان، سازمان استاندارد و حتی وزارت ارشاد و گردشگری و … در مورد صنعت غذا دخیل هستند و اعمال نظر می‌کنند.
عزیزی گفت: مشکل بین سازمان استاندارد و سازمان غذا و دارو یکی دیگر از تداخلات بسبیار مهم در صنعت غذا است که برای برخی محصولات مانند شیر و گوشت و مواد لبنی و… سازمان دامپزشکی نیز به موضوع ورود می‌کند و چنین تداخلاتی جزو چالش‌های صنایع غذایی محسوب می‌شوند.
ورود شرکت‌های صنایع غذایی به کشت قراردادی
وی در پاسخ به سوالی در مورد وجود واسطه‌ها در این صنعت گفت: نقش واسطه گری و دلالی بیشتر در مواد اولیه و محصولات کشاورزی است؛ به همین دلیل بسیاری از صنایع غذایی محصولات مورد نیاز خود را تولید یا به‌صورت قراردادی از کشاورزان تهیه می‌کنند. / ایلنا
