صنایع غذایی: مشکلات مربوط به نوسانات و افزایش نرخ ارز، تولیدکنندگان محصولات نیمه آماده را در زمینه صادرات با مشکلات جدی مواجه کرده است. آنطور که مدیرعامل «شرکت کشت و صنعت گرگان» می‌گوید از آنجا که بخش عمده ای از محصولات نیمه آماده یا فرانچ چایز این شرکت صادر می‌شود، اما امکان استفاده راحت از معافیت مالیاتی برای آنها وجود ندارد؛ چرا که تولیدکنندگان به دلیل نگرانی از مشکلات احتمالی مرتبط با ارز که ممکن است در آینده بروز کند، مجبور هستند از کارت بازرگانی سایر افراد استفاده کنند. در ادامه ماحصل گفت‌و‌گوی ما با محمد صالحی، مدیرعامل «شرکت کشت و صنعت گرگان» را در رابطه با تولیدات این مجموعه و مسایل و مشکلات موجود می‌خوانید.
مجموعه شما از چه زمانی آغاز به کار کرده است و در حال حاضر چه محصولاتی را تولید می‌کنید؟
«شهره» یکی از برندهای بسیار قدیمی است که تاریخچه آن به سال ۱۳۵۱ برمی‌گردد. این برند در ابتدا با برندهای «شهره» و «یک و یک» فعالیت داشت، اما در طول زمان این دو برند تفکیک شدند و برند «شهره» در گرگان ماندگار شد و برند «یک و یک» به شیراز منتقل شد.
در سال ۱۴۰۰ با توجه به اینکه این مجموعه زیرگروه شرکت‌های گروه توسعه اقتصاد ملل است تصمیم گرفته شد که کارخانه از داخل کمربندی گرگان به شهرک صنعتی سرخنکلا منتقل شود. عملیات عمرانی این انتقال در آذرماه ۱۴۰۰ آغاز شد و در اردیبهشت ۱۴۰۳، خط تولید فرانچ فرایز آن به بهره‌برداری رسید. پس از آن، خط‌های آی‌کی‌اف، خطوط کنسروی، تولید رب و از همه مهمتر، سردخانه نیز راه‌اندازی شد. از ویژگیهای مهم این مجموعه، سردخانه 5 هزار تنی آن است که ۸۰ درصد آن زیر صفر و ۲۰ درصد آن بالای صفر طراحی شده است.
آیا برند «کادوس» هم جزو مجموعه شما است؟
خیر، برند کادوس یکی دیگر از شرکت‌های گروه توسعه اقتصاد ملل است. «کشت و صنعت گرگان» تولیدکننده کنسروهای غیرگوشتی است، اما مجموعه «کادوس» با برندهای مختلف تولیدکننده کنسروهای گوشتی است.
در حال حاضر مهمترین مشکلی که در زمینه تولید در صنعت کنسرو مواجه هستید، چیست؟
مهمترین چالش، نوسانات نرخ ارز است که این مساله تأثیر مستقیمی بر تأمین قوطی و مواد اولیه دارد. همچنین قوانین مالیات بر ارزش افزوده و مشکلات مربوط به صادرات از دیگر معضلات جدی هستند که فشار زیادی به تولیدکنندگان وارد می‌کنند.
نظر شما در مورد اقتصاد دستوری و قیمت‌گذاری دستوری چیست؟
به‌طور قطع، اقتصاد دستوری به صنعت کنسرو آسیب جدی وارد کرده است. واقعیت این است که اقتصاد از دستورات بالا به پایین تبعیت نمی‌کند. اینکه قیمت‌ها به‌صورت دستوری تعیین شوند یا تولیدکنندگان مجبور شوند که محصول خود را به قیمت خاصی بفروشند، کاملاً غیرمنطقی است. قیمت تمام‌شده هر محصول از سه جزء اصلی هزینه مواد اولیه، دستمزد و سربار، به‌علاوه یک حاشیه سود معقول برای تولیدکننده، تشکیل شده است.
اگر این مؤلفه‌ها در نظر گرفته نشوند و قیمت‌ها به‌صورت دستوری تعیین شوند، صنعت نمی‌تواند دوام بیاورد. هیچ‌کس نمی‌تواند یک محصول را با هزینه‌ای مشخص تولید کند و آن را در بازار زیر قیمت تمام‌شده بفروشد. چنین سیاست‌هایی در نهایت صنعت را به سمت نابودی سوق می‌دهد.
در زمینه صادرات، مشکلات اصلی شما چیست؟
یکی از خطوط اصلی تولید این مجموعه، علاوه بر محصولات کنسروی، محصولات نیمه‌آماده یا آی‌کی‌اف و به‌ویژه سیب‌زمینی فرانچ فرایز است. بزرگترین مشکل ما این است که حدود ۸۰ درصد از تولید سیب‌زمینی نیمه‌آماده را به عراق صادر می‌کنیم، اما نمی‌توانیم به‌راحتی از معافیت مالیاتی استفاده کنیم. در واقع به‌دلیل نگرانی از مشکلات احتمالی مرتبط با ارز در آینده، مجبور هستیم از کارت بازرگانی دیگران استفاده کنیم یا با ترخیص‌کاران همکاری کنیم. این مساله باعث می‌شود که امکان بهره‌مندی از معافیت‌های مالیاتی را از دست بدهیم. اگر دولت بتواند با صدور یک بخشنامه یا تصویب یک قانون، این شرایط را آسان‌تر کند، این اقدام نه تنها به نفع تولیدکنندگان بلکه به نفع کشاورزان نیز خواهد بود. این اقدام موجب می شود که قیمت سیب‌زمینی گاهی به کیلویی ۵ هزار تومان و گاهی به ۵۰ هزار تومان می‌رسد. ایجاد یک تعادل در این زمینه می‌تواند هم به سود کشاورزان و هم تولیدکنندگان باشد.
نظر شما در رابطه با نخستین نمایشگاه تخصصی صنعت کنسرو چیست و از چه نقاط قوت و ضعفی برخوردار بود؟
به‌نظر من این نمایشگاه، بسیار خوب و با برنامه‌ریزی مناسبی برگزار شد و ارتباطات خوبی با مشتریان برقرار شد و مشتریان خارجی نیز حضور داشتند. به‌طور کلی ارزیابی بنده از این نمایشگاه مثبت است. به نظر می رسد که برگزاری نمایشگاه‌ها، به ویژه در این سطح، ضروری است.
