صنایع غذایی: «کارخانه آذوقه شیراز» که از سال ۱۳۷۲راه‌اندازی شده است، 70 نوع محصول در 4 گروه کالایی اعم از انواع کنسروجات ، مربا، ترشیجات و شوریجات ،شربت و سرکه را تولید می‌کند. این مجموعه با برندهای «آذوقه» و «حسنی» در بازار حضور دارد. مدیرعامل این کارخانه، کمبود آب و انرژی را از مشکلات اصلی صنعت کنسرو می داند. وی همچنین معتقد است که اگر قیمت‌گذاری محصولات کنسروی به تولیدکنندگان واگذار شود و از حالت دستوری خارج شود، اقتصاد بازار، قاعده عرضه و تقاضا و رقابت باعث خواهد شد که کیفیت، افزایش و قیمت، کاهش پیدا کند. گفت و گوی ما با محمدحسن حدادان، مدیر «کارخانه آذوقه شیراز» را در ادامه بخوانید.
لطفا کمی در رابطه با چالش های تولید در کشور توضیح دهید :
مشکلات متعددی بر سر راه تولید وجود دارد؛ کمبود انرژی و آب از مشکلات اصلی است. در حالی‌که نهادها و ادارات باید حامی تولید باشند، اما گاهی به اندازه کافی همراه نیستند. این در حالی است که اگر بخواهیم کشوری موفق داشته باشیم، باید صنعتی پویا داشته باشیم و متأسفانه گاهی نسبت به صنعت بی‌مهری می‌شود.
در رابطه با قطعی برق و ناترازی انرژی در کشور چه نظری دارید؟
در تابستان و زمستان ، هفته‌ای 2 روز برق صنعت قطع است و هم‌اکنون هم گفته می‌شود که احتمال قطعی گاز وجود دارد، که این سبب می شود هزینه ای بسیاری به خطوط تولیدی تحمیل شود زمانی که یک تا دو روز در هفته یک کارخانه تعطیل می‌شود، نتیجه این است که باید نیروی انسانی، تعدیل و در نتیجه صنعت متضرر شود. این در حالی است که صنعت باید پیوسته کار و تلاش کند.
همچنین در شرایطی با مشکل آب مواجه هستیم که صنعت غذا نیاز به آب بهداشتی دارد که باید برای آن تمهیداتی اندیشیده شود. دیگر مشکل صنعت، کمبود نیروی انسانی مرد است، زیرا با حقوق‌های فعلی، کارگران نمی‌توانند به‌درستی معاش خود را تأمین کنند. مشکلات مالیاتی، بانکی و تأمین اجتماعی نیز از دیگر چالش‌ها هستند. برای زنده ماندن صنعت، بانک‌ها باید وام‌های مناسبی ارایه دهند تا اشتغال‌زایی صورت بگیرد. اما متاسفانه هم موانع سختی برای ارایه تسهیلات پیش روی کارخانجات می‌گذارند و هم بهره‌های بانکی بسیار بالاست.
اقتصاد دستوری و قیمت‌گذاری دستوری سبب شده تا صنعت کنسرو با مشکلات بسیاری مواجه باشد در این زمینه چه نظری دارید؟
اگر اجازه دهند صنعت کنسرو، خود این کار را انجام دهد، انصاف در قیمت‌گذاری بیشتر از قیمت‌گذاری دستوری خواهد بود. در واقع، اقتصاد بازار، قاعده عرضه و تقاضا و رقابت باعث می‌شود که کیفیت افزایش پیدا کند و قیمت پایین بیاید.
باور عمومی نسبت به جوشاندن کنسرو به مدت ۲۰ دقیقه است تا قابل استفاده شود و امابرخی با این موضوع مخالفت هستند. نظر شما در این مورد چیست؟
به‌نظر من، برخی مسایل را نباید بازگو کرد، زیرا این‌کار ممکن است شبهه‌ای در بین مصرف‌کنندگان ایجاد کند. اگر تولیدکنندگان به کارشان مشرف باشند، که البته هستند، این نکات را به‌درستی رعایت می‌کنند. اگر کنسرو در دمای ۱۲۱ درجه تولید نشود، اصلاً فعالیتی صورت نمی‌گیرد. اگر حتی برای یک روز شرایط تولید مناسب نباشد، ما کارخانه را تعطیل می‌کنیم. توصیه ما این است که به صنایع کنسروی بهای بیشتری داده شود. به هر حال، ما بیش از 30 سال در این صنعت فعالیت داشته‌ایم و با حداقل ۱۴ تا ۱۵ کارشناس خبره صنایع غذایی همکاری می‌کنیم؛ بنابراین کاملاً به این‌کار واقف هستیم. در این رابطه من هم با کارشناسان بسیاری صحبت کرده‌ام و اختلاف‌نظر وجود دارد. اما چون سم بوتولیسمی که در کنسرو تولید می‌شود، خطرناک است، باید قواعد کار به‌درستی ایجاد و رعایت شود.
در زمینه صادرات چه موانعی دارید؟
در زمینه صادرات، تحریم‌ها بسیار اذیت‌کننده هستند. همچنین یکی از مشکلات اصلی رب گوجه‌فرنگی این است که محصول برخی مناطق خوش‌رنگ و باکیفیت است، اما این موضوع عمومیت ندارد.
آیا برای تأمین مواد اولیه در منطقه، با مشکل مواجه هستید؟
بله، تقریباً همه کارخانه‌ها در تأمین مواد اولیه مشکل دارند. در وهله نخست، خشکسالی واقعاً در تولید رب گوجه فرنگی اثرگذار بوده و میزان تولیدات کاهش یافته است. ضمن اینکه، اگر سرمایه در گردش کافی وجود داشته باشد، امکان اینکه کشاورزان بهتر تأمین شوند، وجود خواهد داشت. یکی دیگر از مسایل این است که جهادکشاورزی می‌توانست با حمایت و ترویج مناسب، کشاورزان را به تولید گوجه‌فرنگی مرغوب‌تر تشویق کند. گاهی اوقات شاهد تولید گوجه بی‌کیفیت هستیم که یکی از علل آن، نبود ترویج و کشت مناسب است.
در مورد برگشت ارز حاصل از صادرات و مابه‌التفاوت عرضه که در قوانین فعلی وجود دارد، چه نظری دارید؟
این موضوع یکی از چالش‌های جدی است و نیازمند بررسی دقیق‌تر است. قوانینی که در این زمینه وضع شده‌اند، گاهی مشکلاتی را برای تولیدکنندگان ایجاد می‌کنند. این در حالی است که نباید محدودیت‌هایی برای صنعت ایجاد کنند و صنعت باید به صورت ویژه و خاص مورد توجه قرار بگیرد، چرا که اگر صنعت نباشد، کار و زندگی نیز وجود نخواهد داشت.
و در پایان اگر نکته ای دارید، بفرمایید.
خواهش من از تمام مصرف‌کنندگان این است که فضای مجازی را با دقت دنبال کنند. هر پیامی که در فضای مجازی منتشر می‌شود، الزاماً درست نیست و باید به مستندات آن توجه کرد. برخی افراد معتقدند که به محصولات کنسروی مواد افزودنی اضافه می‌شود، اما به نظر من این باور نادرست است. هیچ ماده افزودنی به این محصولات اضافه نمی‌شود و من معتقدم که کنسروها غذایی کامل، سالم و خوب هستند.
