صنایع غذایی: یونس ژائله، کارآفرین برجسته ایرانی و بنیانگذار گروه صنعتی «شیرینعسل»، نمونهای بارز از خلاقیت و پشتکار در صنعت غذای ایران است. او که سال ۱۳۴۱ در تبریز دیده به جهان گشوده، توانسته با مدیریت هوشمندانه خود این برند را به یکی از معتبرترین نامها در ایران و بازارهای جهانی تبدیل کند. امروز «شیرینعسل» با تولید بیش از ۱۲۰۰ نوع محصول و اشتغالزایی برای ۲۲ هزار نفر، نمایانگر توان بالقوه صنعت غذا در کشور است.
ژائله همواره بر این نکته تأکید دارد که شعار سالها درباره حمایت از تولید و سرمایهگذاری خصوصی، بدون اصلاحات بنیادی در نظام مدیریتی و اقتصادی کشور، نمیتواند به رشد اقتصادی مطلوب ۸ تا ۱۰ درصدی منجر شود. او معتقد است، دو عامل اصلی مانع رونق تولید هستند: نخست، عدم حمایت کافی از فعالان اقتصادی که بار تولید را بر دوش میکشند؛ و دوم، نظام بوروکراسی پیچیده و فرآیندهای دستوپاگیر تخصیص ارز و دریافت مجوزها، که انگیزه سرمایهگذاری را کاهش میدهد.
به گفته ژائله، شرایط موجود باعث شده تا واردات قطعات و مواد اولیه با تأخیر انجام شود و تولیدکنندگان ناچار به استفاده از مسیرهای غیررسمی یا پرداخت هزینههای اضافی شوند. این وضعیت به تورم دامن زده و فشار مضاعفی بر تولید وارد کرده است. او به تجربه شخصی خود اشاره میکند که اگر مجوز واردات جو در زمان مناسب صادر شده بود، کشور از زیان ۵.۳ میلیارد دلاری جلوگیری میکرد.
از دیدگاه این کارآفرین موفق، ایران با جمعیتی ۸۰ میلیونی، موقعیت استراتژیک جغرافیایی و تنوع اقلیمی، ظرفیتهای بالقوه عظیمی برای تولید و صادرات دارد. اما سوءمدیریت و تصمیمگیریهای غیرکارشناسانه این فرصتها را به تهدید تبدیل کرده است. ژائله تأکید میکند که اصلاح نظام مدیریتی دولت و مجلس، پیشنیاز هرگونه پیشرفت اقتصادی است و بدون آن، حتی تیم اقتصادی توانمندی همچون دولت دکتر پزشکیان نیز نمیتواند به نتایج بلندمدت قابل توجهی دست یابد. در عینحال، ژائله از عملکرد برخی نهادها نیز دفاع میکند. او معتقد است که وزیر جهاد کشاورزی با وجود مشکلات به ارث رسیده، وزیر پاکدستی است و تلاشهای او قابل تقدیر است. با اینحال، تدوین نقشه راه جامع برای تولید و صادرات، کنترل سودهای غیرمنطقی در واردات و تقویت بدنه مدیریتی وزارت جهاد کشاورزی، از الزامات بهبود وضعیت اقتصادی کشور محسوب میشوند.
گروه صنعتی «شیرینعسل» در پنج سال اخیر جهشی چشمگیر را تجربه کرده است. این شرکت بیش از ۱.۲ میلیارد دلار در بخش صنایع غذایی سرمایهگذاری کرده و توانسته صادرات خود را تا ۳۵ درصد افزایش دهد. ژائله برنامههای گستردهای برای توسعه تولید و صادرات در نظر گرفته و با تمرکز بر نوآوری و کیفیت، مسیر موفقیت خود را ادامه میدهد.
بهنظر میرسد پیام اصلی این کارآفرین موفق برای تصمیمسازان اقتصادی کشور روشن است: ایران ظرفیتهای فراوانی دارد، اما تا زمانیکه نظام مدیریتی و سیاستگذاری اصلاح نشود، این ظرفیتها به تهدید بدل خواهند شد. حمایت واقعی از تولید، کاهش بروکراسی، برنامهریزی دقیق و به موقع در واردات مواد اولیه و تقویت همکاری دولت و بخش خصوصی، کلید توسعه پایدار و شکوفایی اقتصاد ایران است.

