صنایع غذایی: دبیر کل فدراسیون طیور ایران، هدف از تهیه و تدوین قانون غذا را ایجاد یک ساختار واحد دانست و در عین حال بر طولانی بودن این پروسه تاکید کرد.
به گزارش خبرنگار ما، فرزاد طلاکش، دبیر کل فدراسیون طیور ایران در جلسه ماهانه کمیسیون صنایع غذایی اتاق ایران گفت: بنده در مجلس هفتم در یکی از جلسات فراکسیون صنایع غذایی حضور داشتم و در همان جلسه بر این موضوع تاکید کردم که تدوین قانون غذا به این معنا نیست که وظایف شخص یا سازمان یا وزارتخانه ای گرفته شود، بلکه هدف این است که وظایف دستگاه‌ها و ذی‌نفعان مختلفی که به‌عنوان دستگاه‌های اصلی و فرعی در این موضوع ایفای نقش می‌کنند، همگی در قالب یک قانون جمع شود.
وی با بیان اینکه در آن زمان مصداق‌های زیادی مطرح بود و ابهام‌های متعددی نیز وجود داشت، اظهار داشت: به عنوان مثال، در کشور ما وزارت بهداشت زیرساخت الگوی قانون خود را بر اساس سیستم آمریکا بنا کرده است. از سوی دیگر، سازمان دامپزشکی کشور به دلیل بحث صادرات و مسایلی از این قبیل، به تازگی با مفاهیمی نظیر HACCP آشنا شده بود. در آن دوران برای ما این اجبار وجود داشت که ابتدا این مبانی آموخته شود و سپس اقدامات لازم صورت بگیرد. این موضوع به‌عنوان یک زیرساخت صادراتی در اتحادیه اروپا مطرح بود.
طلاکش با اشاره به اینکه در جلسات برگزار شده، اقدامات سایر کشورها مورد بررسی قرار می گرفت، تصریح کرد: به عنوان مثال این تصور وجود داشت که در آمریکا تمام قوانین مربوط به غذا توسط FDA نوشته می‌شود. زمانی که قرار بود سازمان غذا و دارو در کشور تشکیل شود، از بنده دعوت به عمل آمد تا در کمیسیون بهداشت مجلس حضور پیدا کنم که در آن مقطع، دکتر مسعود پزشکیان در کمیسیون بهداشت مجلس حاضر بود. در این جلسه از من خواسته شد که ساختار FDA را توضیح دهم و من نیز توضیح دادم که در آمریکا، همه قوانین مربوط به غذا توسط FDA نوشته نمی‌شود.
وی در ادامه افزود: به همین ترتیب، در اتحادیه اروپا نیز یک قانون عمومی غذا یا General Food Law وجود دارد که توسط پارلمان اروپا تصویب می‌شود. پس از آن، قوانین خاصی وجود دارند نظیر EC 852 و EC 853 که به‌عنوان قوانین اصلی شناخته می‌شوند.
طلاکش با بیان اینکه در آن مقطع زمانی به دلیل نبود پشتوانه مناسب در فراکسیون صنایع غذایی مشکلاتی ایجاد شد، گفت: وزارت بهداشت نیز در آن زمان قرار بود معاونت غذا و دارو را به سازمان غذا و دارو تبدیل کند و این سازمان در ریاست‌جمهوری به‌عنوان مرکز اصلی برای غذا فعالیت کند. بعد از کنفرانسی که بنده در مجلس ارایه کردم، دکتر پزشکیان عنوان کرد که تصور ما اشتباه بوده است و همان‌جا مسیر تغییر یافت.
دبیر کل فدراسیون طیور ایران اضافه کرد: در نتیجه معاونت غذا و دارو به سازمان غذا و دارو تبدیل شد، اما در نهایت این مشکل همچنان باقی ماند. علت اصلی این بود که قانون مواد خوردنی و آشامیدنی که مربوط به سال ۱۳۴۶ است، همچنان بهترین قانون موجود در کشور باقی ماند و مشکلات ساختاری و قانونی به‌طور اساسی حل نشد.
طلاکش تصریح کرد: سایر قوانینی که نوشته شده است، در اجرا با چالش‌هایی مواجه بود. سازمان استاندارد تمایل داشت نقش پررنگ‌تری در این حوزه ایفا کند، در حالی که سازمان دامپزشکی به‌عنوان مدعی اصلی در حوزه محصولات دامی، قوانین پایه و اصلی را در اختیار داشت، اما در تدوین آیین‌نامه‌ها نیاز به هماهنگی بیشتری احساس می‌شد. در آن سال‌ها، این موضوع به نتیجه نرسید و پیش نرفت تا اینکه بعداً در سازمان غذا و دارو، قرار شد این مسایل در درون خود سازمان بهداشت بررسی و حل شود.
وی با اشاره به تشکیل یک هیات پنج‌نفره جهت اصلاح قانون مواد خوردنی و آشامیدنی، گفت: مرحوم ظهیری طرحی را در اتاق بازرگانی مطرح کرد و اتاق بازرگانی تهران نیز بودجه‌ای را برای مطالعه و اصلاح قانون مواد خوردنی و آشامیدنی اختصاص داد. این قانون با نام “قانون غذا” شناخته می‌شد، اما نسخه‌ای که نوشته شد، دیدگاه ما را که بر تجمیع همه موارد در یک قانون تأکید داشت، منعکس نمی‌کرد.
این فعال بخش خصوصی با بیان اینکه در سال ۱۳۸۹ دکتر زالی، رییس مرکز تحقیقات بیماری‌های گوارشی دانشگاه شهید بهشتی، هیاتی ۲۰ نفره از آمریکا را به ایران دعوت کرد، اظهار داشت: این اتفاق بسیار مهم بود زیرا اعضای این هیات شامل نمایندگانی از FDA، آکادمی علوم آمریکا، دانشگاه جورجیا و دانشگاه مریلند بودند. دلیل حضور دانشگاه‌ها این بود که به‌عنوان مثال، دانشگاه مریلند مسئول نوشتن تحلیل‌ها برای FDA است و پس از آن، این تحلیل‌ها در یک نهاد مشورتی بررسی و تأیید می‌شوند.
طلاکش در ادامه افزود: در این هیات، دغدغه اصلی اعضایی که از سازمان دامپزشکی، وزارت بهداشت و سازمان استاندارد حضور داشتند، این بود که چگونه می‌توان یک ساختار درست برای مسایل غذایی در ایران ایجاد کرد. من در همان جلسه، یک سخنرانی به زبان انگلیسی داشتم و استیک‌هولدرهای درگیر در موضوع غذا در ایران را تعریف کردم. پرسش اصلی حاضرین از متخصصان آمریکایی این بود که ما در ایران به دنبال ایجاد یک ساختار مناسب هستیم و با چالش‌های بسیاری مواجهیم.
وی یادآور شد: پاسخ دوستان آمریکایی این بود که از ساختار آنها الگو گرفته نشود، زیرا در آمریکا نیز مشکلات بسیاری وجود دارد. در آمریکا، ۱۲ ارگان در موضوع غذا دخالت دارند. به‌عنوان مثال، باقیمانده آفت‌کش‌ها زیر نظر سازمان محیط‌زیست است و مسائل مشابهی در سایر بخش‌ها وجود دارد. اما نکته‌ای که وجود دارد، این است که FDA در آمریکا یک قانون کلی یا General Food Code را تدوین می‌کند و مبانی کلان را مشخص می‌کند.
طلاکش با تاکید بر اینکه عمده مشکلات به اختلاف رویه‌ها بازمی‌گردد، گفت: به‌عنوان مثال، در فرآیند تولید سوسیس و کالباس، قسمت مربوط به گوشت زیر نظر سازمان دامپزشکی است، اما قسمت فرآوری زیر نظر وزارت بهداشت قرار دارد. حتی در مواردی مانند جنس سقف، کف و دیوار یک واحد تولیدی، این دو دستگاه با یکدیگر اختلاف دارند. هدف ما این است که در این قانون همه این موارد گرد هم بیایند و یک ساختار واحد ایجاد شود که قطعا یک پروسه طولانی خواهد بود.
دبیر کل فدراسیون طیور با اشاره به اینکه باید وظایف تمام دستگاه ها و سازمان ها در قالب تعریف شده‌ای در کنار هم نشانده شود، تصریح کرد: اگر این موضوع مورد پذیرش سازمان های مسئول قرار گرفت، در قالب یک طرح پژوهشی همه این قوانین باید یک کاسه شوند و با قوانین بین‌المللی تطبیق داده شوند که به روز رسانی صورت بگیرد.
